Ի՞նչ է սթրեսը և ինչ հետևանքների է հանգեցնում. պարզաբանում են մասնագետները
Գիտություն հոգու, գիտակցության ու վարքի մասին կամ պարզապես մեկ բառով՝ հոգեբանություն: 21-րդ դարում, երբ սթրեսներն ու դեպրեսիան իսկական չարիք են դարձել, հոգեբանի մասնագիտությունն էլ աշխարհում ամենապահանջված մասնագիտությունների տասնյակում է տեղ գտել:
«Հոգեբանին դիմում են նրա համար, որ հետո հոգեբույժին չդիմեն, և հոգեբանին դիմելը շատ նորմալ երևույթ է ամբողջ աշխարհում, մարդիկ ունեն իրենց ատամնաբույժը, իրենց ընտանեկան բժիշկը և հոգեբանը»,- SHANTNEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ինթրա» հոգեկան առողջության կենտրոնի համահիմնադիր Խաչատուր Գասպարյանը:
Խաչատուր Գասպարյանն արդեն 30 տասնյակից ավելի տարիներ է՝ զբաղվում է հոգեբանությամբ: 10 տարի առաջ դարձավ նաև «Ինթրա» հոգեբանական կենտրոնի համահիմնադիրը։ Հիմնադրման հոբելյանի առիթով բեմադրվել է պիես կենտրոնի այցելուների պատմությունների հիման վրա:
Ըստ առողջապահության համակարգի գործունեության գնահատման 2016 թ. զեկույցի՝ Հայաստանի բնակչության 40 տոկոսը թեթև դեպրեսիվ վիճակում է, 2․9 տոկոսը՝ միջին, իսկ ծանր դեպրեսիայի տարածվածությունը կազմում է 0․1 տոկոս։ Սթրեսի ախտանշանները տարբեր են՝ հոգնածությունից, դյուրագրգիռ վիճակից մինչև քնի խանգարումներ:
«Մենք շատ հաճախ էներգիա ենք ծախսում բաների վրա, որ մեր վերահսկողությունից դուրս է, և դրանից բան չի փոխվում, բացի այն, որ մեր նյարդային բջիջներն են քայքայվում: Գոնե, եթե սովորենք դա մի կողմ դնել, սթրեսները կքչանան, մարդիկ պետք է նաև ուշադիր լինեն սթրեսներին: Երբ ատամը ցավում է, գնում ենք բժշկի, իսկ սթրեսներին ուշադրություն չեն դարձնում»,- ասում է «Ինթրա» հոգեկան առողջության կենտրոնի տնօրեն Մելինե Թովմասյանը:
Ցանկացած մարդ իր կյանքի ընթացքում վաղ թե ուշ հանդիպում է այնպիսի դժվարությունների, որոնք չի կարողանում ինքնուրույն հաղթահարել: Մշտական սթրեսի պատճառով մարդկանց գրեթե 80%-ը վաստակում է հիվանդություն, որը կոչվում է քրոնիկ հոգնածության համախտանիշ:
Անգլիացի մասնագետները կազմել են «սթրեսի սանդղակ» ավելի քան 150 տարբեր մասնագիտությունների համար: Հանքափորներն այս մասշտաբով գրավում են առաջին տեղը, նրանց «ռիսկի ցուցիչը»՝ 8․3 բալ: Նրանց հաջորդում են ոստիկանության ծառայողները, շինարարներն ու լրագրողները, դերասանները, քաղաքական և հասարակական գործիչները, բժիշկներն ու ավտոբուսի վարորդները: Իսկ առավել հանգիստ աշխատանքը, պարզվում է, գրադարանների և թանգարանների անձնակազմինն է։
Հարակից նյութեր
